گفتار درمانی یا آسیب شناسی گفتار و زبان رشته ای از علوم توانبخشی است که به بررسی ماهیت انواع اختلالات گفتار و زبان و نیز روش های تشخیص و درمان این اختلالات می پردازد. عده ای ارزیابی و تشخیص اختلال در بلع را نیز در حیطه تخصص متخصصان گفتار درمانی می دانند.
گفتار درمانگران به درمان کودکانی می پردازند که در فراگیری زبان مادری یا استفاده صحیح از گفتار دچار مشکل هستند و نیز بزرگسالانی که به دلیلی، توانایی گفتاری خود را از دست دادهاند.متخصصین گفتاردرمانی در طول دوران تحصیل با آناتومی و فیزیولوژی اندام گفتار و نیز مباحث زبانشناسی و روانشناسی آشنا می شوند. به همین جهت گفتار درمانی یک رشته بین رشته ای به حساب می آید.
اهمیت و ضرورت علم گفتار درمانی
یکی از ضروری ترین نیازهای زندگی روزمره انسان، ارتباط داشتن با دیگران و انتقال خواسته ها، علایق، مشکلات است.گفتار را می توان نظامی قراردادی دانست که به منظور ارتباط بین انسانها به کار می رود و از یک پشتوانه درکی و شناختی (زبان) برخوردار است. هر چند نوشته ها، اشارات، نشانه ها، حالات چهره و… همگی راههای مختلف انتقال اندیشه ها و خواسته های فرد می باشند، ولی گفتار اصلی ترین وسیله ارتباطی انسان است.
امروزه پدر و مادران با کسب آگاهی های لازم توانسته اند با مشکل گفتاری کودک خود آشنا شده و به موقع، راه های پیش گیری از آن را جست و جو و اقدام به گفتار درمانی نمایند.در گذشته علم «گفتاردرمانی»، نقش کم رنگی در جامعه ایفا می کرد و به دلیل سطح آگاهی پایین خانواده ها، اغلب کودکان با مشکل گفتاری، بدون درمان می ماندند و در دوران نوجوانی و بزرگسالی، مشکلاتی در زندگی اجتماعی خود پیدا می کردند. گوشه گیری، از جمع گریزان بودن و تمسخر اطرافیان و همسالان موجب می شد آنان از پیشرفت های تحصیلی و اجتماعی به دور باشند. امروزه متخصصان «گفتار درمانی» توانسته اند این مشکل را به راحتی حل نموده و دغدغه و نگرانی را از خانواده ها دور سازند.
در علم «گفتار درمانی»، دلایل زیادی را در تأخیر رشد گفتار و زبان بر شمرده اند؛ مانند عقب افتادگی ذهنی، مشکلات عاطفی و روانی، مشکلات جسمی، مغزی و محیطی که هر کدام به نوبه ی خود می تواند نقش مخربی را در کلام و زبان ایجاد کند.
در یک عبارت کوتاه می توان گفت هرگاه نحوه صحبت کردن گوینده بیش از محتوای سخن او، توجه شنونده را به خود جلب کند، وی مشکوک به اختلال گفتاری است.
درمانگاه خیریه ولی عصر(عج) شهرري آمادگی دارد که خدمات شامل تشخیص و درمان انواع اختلالات گفتار و زبان ناشی از اختلالات تولید، لکنت، تاخیر در رشد گفتار و زبان، سکته مغزی، فلج مغزی، اختلالات یادگیری شامل مشکلات خواندن و نوشتن ودیکته و ریاضی، اختلالات صوت، کم شنوایی و عقب ماندگی ذهنی را به مراجعین محترم ارائه دهد.