الکترومیوگرافی و آزمون هدایت عصبی، تست های تشخیص الکتریکی است که فعالیت الکتریکی ماهیچه ها و اعصاب را اندازه می گیرد. هر دوی این آزمایشات برای شناخت بیماری های عضلانی عصبی است که به طور همزمان انجام می گیرد. تست تشخیصی، سلامت ماهیچه ها و سلول های عصبی که ماهیچه ها را کنترل می کنند را می سنجد. این سلول های عصبی، سیگنال های عصبی را که مسئول انقباض و انبساط ماهیچه ها هستند را می فرستد. آزمون هدایت عصبی برای تشخیص آسیب و عملکرد غلط عصب استفاده می شود. همچنین بنا بر این آزمون، این روش سرعتی که بر اساس آن سیگنال های عصبی در اعصاب محیطی شما حرکت می کند را هم اندازه می گیرد.
فهرست مطالب
انجام تست نوار عصب و عضله در درمانگاه ولی عصر شهرری
درمانگاه ولی عصر شهرری یکی از مجهز‌ترین درمانگاه‌های جنوب تهران می‌باشد که خدمات تخصصی زیادی را ارئه میدهد. انجام تست نوار عصب و عضله یکی از این خدمات می‌باشد که در این مقاله به بررسی آن می پردازیم. مهارت و دقت پزشکان این مرکز، هزینه‌های درمانی مناسب و موقعیت جغرافیایی آن، این مرکز را به یکی از بهترین مراکز درمانی منطقه تبدیل کرده است.
نشانی و اطلاعات تماس مجتمع درمانگاهی خیریه ولی عصر
آدرس: شهرری، میدان نماز، جنب مسجد جامع ارشاد، درمانگاه شبانه روزی خیریه ولی عصر(عج) شهرری
تلفن: 55933484-021 و 55933481-021
دلایل انجام تست نوار عصب و عضله
مطالعات الکترومیوگرافی و هدایت عصبی برای تشخیص بسیاری از اختلالات عصبی و ماهیچه ها استفاده می شود. اگر ماهیچه ها به درستی به سیگنال های عصبی پاسخ دهند، تست هدایت عصبی به تشخیص بیماری و آسیب عصبی کمک می کند. هنگامی که نوار عصب و عضله را با هم می گیرند، به آنها کمک خواهد کرد که بگویند آیا علائم شما توسط اختلال ماهیچه های یا مشکل عصبی به وجود آمده است یا خیر. پزشکتان ممکن است یک تست هدایت عصبی کامل یا ساده را تجویز کرده باشد اگر شما هر کدام از علائم زیر را دارا باشید:
- بی حسی مثل بی حسی در بیماران دیابتی
- کاهش حس
- احساس ممتد سوزش و تیر کشیدن
- حس سوختگی و درد در حال گسترش
- ضعف و گرفتگی ماهیچه
- مشکلات عملکرد در فعالیتهای روزانه نظیر بستن دکمه ها، حمل کردن اشیاء یا راه رفتن
- درد
- نوروپاتی محیطی
آمادگی‌های لازم قبل از گرفتن نوار عصب و عضله
روش الکترومیوگرافی خیلی وقتگیر نیست و نیاز به بیهوشی ندارد. بنابراین نیازی نیست بیمار یک روز قبل از عمل دربیمارستان بستری شود.
- پزشکتان این روش درمانی را به شما توضیح داده و فرصتی را برای پرسش سوالاتی که ممکن است در مورد درمان داشته باشید به شما خواهد داد.
- عموما نیازی نیست پیش از عمل ناشتا باشید. در برخی موارد، سیگار و نوشیدنی های کافئین دار مثل قهوه، چای یا کولا ممکن است 2 یا 3 ساعت قبل از عمل ممنوع باشد.
- به پزشکتان در مورد تمام داروهای مصرفی خود خصوصا رقیق کننده های خون اطلاع دهید.
- اگر از ضربان ساز قلب استفاده میکنید به پزشک خود اطلاع دهید.
- کمی قبل از تست به منظور پاکسازی چربی از پوست حمام کنید.
- برای چند یا حداقل یک روز قبل از عمل، استفاده از لوسیون و روغن برای پوست را متوقف کنید.
- بر اساس شرایط درمانی خود، پزشکتان ممکن است از شما بخواهد که آمادگی های قبل از عمل دیگری را انجام دهید.
چگونگی انجام نوار عصب و عضله
در ادامه مراحل انجام تست‌های الکترومیوگرافی و آزمون هدایت عصبی را بررسی می‌کنیم.
الکترومیوگرافی(EMG) چگونه انجام میشود؟
روش تست هدایت عصبی ممکن است به عنوان یک عمل سرپایی یا با بستری شدن انجام گیرد. عمل ها می تواند بسته به شرایط شما و تجربه پزشکتان متفاوت باشد. تست هدایت عصبی معمولا بلافاصله به دنبال مطالعات عصبی صورت گیرد.
عموما روش تست هدایت عصبی، پروسه زیر را دنبال می کند:
- از شما درخواست می شود تا هر گونه لباس، جواهر آلات، کلیپس، لنز، سمعک و اشیاء فلزی دیگری که در طول این روش می تواند اختلال ایجاد کند را دربیاورید. (در صورت درآوردن لباس به شما یک روپوش داده می شود.)
- از شما درخواست می شود برای انجام تست بنشینید یا دراز بکشید.
- نورولوژیست ماهیچه ها را برای آزمایش مشخص می کند.
- پوست شما با ضدعفونی کننده تمیز می شود. سپس یک سوزن استریل بلند به ماهیچه ها وارد می شود و یک الکترود منفی زیر دست و پا قرار می گیرد.
- فروکردن پنج یا تعداد بیشتری سوزن برای تست لازم است. با وارد کردن الکترود ممکن است درد کمی ایجاد کند ولی معمولا بدون درد است.
- اگر تست دردناک بود، به مسئول تست اطلاع داده چون این امر باعث اختلال در نتیجه می گردد.
- از شما خواسته می شود راحت باشید و کمی ماهیچههایتان را با تمام قدرتتان منقبض کنید.
- فعالیت الکتریکی ایجاد شده از فعالیت ماهیچه اندازه گیری شده و روی نوسان سنج نشان داده خواهد شد.
- یک آمپلی فایر صوتی هم ممکن است استفاده شود لذا هم ظاهر و هم صدای پتانسیل الکتریکی ارزیابی شود. اگر یک ضبط کننده صدا به آمپلی فایر صوتی وصل باشد، ممکن است هنگامی که به ماهیچه هایتان اتصال پیدا می کند، صدایی شبیه تگرگ روی لبه پشت بام بشنوید.
تست عصب و عضله (NCS) چگونه انجام می شود؟
نتایج غیرعادی بر تست عصب و عضله تقریبا همیشه از آسیب عصب که به دلیل انسداد هدایت الکتریکی اتفاق می افتد، آگزونروپاتی (رشته عصبی آسیب دیده است) یا عدم وجود غلاف عصب (آسیب یا فقدان عایق لایه های خارجی اعصاب) است. این موارد تعدادی از شرایطی است که می تواند منجر به آسیب عصب و بنابراین نتایج غیرعادی تست هدایت عصبی شود.
اگر اعصاب تحت تاثیر کوچک هستند و غلاف میلین ندارند یا اگر شما اختلالی دارید که فقط روی مغز، نخاع، ریشه عصبی نخاع و ماهیچه هایتان اثر می گذارد، تست شما ممکن است عادی باشد. به عبارت دیگر، حتی اگر شما بعضی آسیب های عصبی را داشته باشید، نتایج تست ممکن است باز هم عادی باشد.
تفسیر نتایج نوار عصب و عضله
تفسیر نوار عصب و عضله به سادگی و راحت نیست. نورولوژیست تست ها را تفسیر می کند. از آنجایی که این تست ها یک نتیجه ساده مثبت و منفی ندارند، متخصص درمانی در مورد نتایج در یک قرار ملاقاتی که شما از قبل تنظیم کرده اید با شما صحبت خواهد کرد. اگر شما گزارش نوار عصب و عضله تان را دیدید، اینجا عباراتی هست که شما ممکن است با آنها مواجه شوید:
- دامنه نوسان: سیگنال الکتریکی که به شکل موجی نشان داده می شود و این دامنه طول آن است.
- شتاب انتقال: شتاب انتقال سرعتی که ضربان الکتریکی در طول عصب حرکت می کند را توصیف میکند.
- مدت استمرار: این پهنای موج الکتریکی را توصیف می کند.
- انسداد انتقال: کاهش سیگنال در خلال منطقه آناتومی مثل مچ دست است. این گیر کردن عصبی است که سندرم تونل کارپال یا دالان مچ دست است.
- رفلاکس اف: موج اف یک نوع بازگشت الکتریکی است که در آن ضربان در ستون فقرات و پشت در طول همان رشته به پایین حرکت میکند. در نتیجه یک حسی به انتقال امتداد طول کامل عصب حرکتی میدهد.
- رفلاکس اچ: موج اچ یک معادل الکتریکی بازتاب در پا است. ضربان در طول نخاع از میان عصب حسی حرکت کرده و سپس در طول عصب حرکتی برمیگردد.
این اندازه گیری ها اطلاعاتی را درباره هر دوی بخش حسی و حرکتی سیستم عصبی پیرامونی می دهد. آنها همچنین اشاره می کنند به اینکه آیا اکسون یا غلاف میلین که لایه خارجی عصب هاست، کمک می کند ضربان الکتریکی سریعتر حرکت کند یا خیر. میلین به پتانسیل های عمل کمک می کند که سریعتر حرکت کرده و لذا در مشکلات میلین (میلینوپاتی)، شتاب انتقال کاهش پیدا می کند. در مشکلات با اکسون (آکسونپاتی) بافت هایی که سالم هستند می توانند سیگنال هایی را در سرعت های عادی انتقال دهند ولی بافت های کمتری هستند که به دامنه کاهش یافته و سیگنال های ضعیف تر پیش می روند.
نتایج تست هدایت عصبی(EMG)
- تست هدایت عصبی عادی: هنگامی که ماهیچه هایتان در استراحت اند، به طور عادی فعالیت الکتریکی کمی دارند یا هیچ فعالیتی ندارند. وقتی عصبی ماهیچه درگیر را تحریک می کند، در نتیجه یک ترکیدگی مختصر ایجاد می شود که پتانسیل فعالیت واحد حرکتی نامیده می شود. به طور عادی، هر چه بیشتر با ماهیچه ها تماس ایجاد می شود، فعالیت الکتریکی بیشتر اتفاق می افتد. این فعالیت، پتانسیل فعالیت ملایم در یک تست هدایت عصبی عادی را نشان می دهد.
- فعالیت در استراحت: در بیماری های اعصاب پیرامونی مثل سندروم دالان مچ دست و نوروپاتی جانبی، ماهیچه ها گاهی شروع به فعالیت های خود به خودی روی خودشان می کنند که نشان می دهد مشکلی با رساندن عصب به ماهیچه وجود دارد. استراحت کردن فعالیت الکتریکی می تواند به بیماری های ماهیچه ای یا التهابی هم مربوط شود. این فعالیت حین استراحت می تواند توسط تست هدایت الکتریکی به شکل انقباض بی نظم رشته های عصبی و امواج مثبت روی مانیتور آشکار شود. بعضی اوقات غیر عادی بودن باعث پیچیدگی مشخص ماهیچه میشود که رشته رشته شدن نامیده می شود.
- فعالیت غیرعادی در طول انقباض: متخصصین درمانی که نتایج تست هدایت را تفسیر میکنند ممکن است همچنین عبارت “الگوی استخدام” را به کار ببرند. همانگونه که ماهیچه شما منقبض می شود، رشته های عصبی به بخش های بیشتری از ماهیچه (که واحدهای حرکتی نامیده می شوند) به منظور الحاق و کمک به آن سیگنال می فرستند.
نتایج تست عصب و عضله(NCS)
در بیماری های عصب پیرامونی، دامنه نوسان بخش های متعدد حرکتی قوی است، ولی تعداد کمتری از آنها وجود دارد چرا که عصب قادر به اتصال به بخش های متعدد نیست. در بیماری های ماهیچه، تعداد بخش های حرکتی عادی است ولی این دامنه نوسان کوچکتر است. برای هر مشکل بالقوه، الگوی تخلیه بار الکتریکی از ماهیچه میل به واضح شدن دارد، بنابراین این الگو که از تست شما به دست آمده است به نورولوژیست کمک کرده تا بگوید آیا ماهیچه هایتان به خوبی پاسخگو هستند یا خیر.
نتایج غیرعادی بر تست هدایت عصبی تقریبا همیشه از آسیب عصب که به دلیل انسداد هدایت الکتریکی اتفاق می افتد، آگزونروپاتی (رشته عصبی آسی بدیده است) یا عدم وجود پیه غلاف عصب (آسیب یا فقدان عایق لایههای خارجی اعصاب) است. اینها تعدادی از شرایطی است که میتواند منجر به آسیب عصب و بنابراین نتایج غیرعادی تست هدایت عصبی شود.
عوارض و خطرات نوار عصب و عضله
تست هدایت عصبی یک روش کم خطر است و عوارضش نادر است. احتمال خیلی کمی هست که خونریزی، عفونت و آسیب عصبی در جایی که سوزن الکترود وارد می شود به وجود آید. بعضی دردهای ماهیچه ای ممکن است برای یک یا چند روز بعد از عمل ادامه یابد. اگر درد افزایشی، حساسیت، تورم یا چرک در ناحیه ورود سوزن را تجربه کردید، به پزشکتان اطلاع دهید. پزشکتان ممکن است دستورات اضافی یا متفاوتی را بعد از عمل بسته به شرایط خاص شما تجویز کند.
هزینه نوار عصب و عضله
هزینه نوار عصب و عضله بسته به اندام‌هایی که مورد آزمایش قرار می‌گیرند، کیفیت و دقت دستگاهی که تست با آن انجام میشود، تجربه و دانش پزشکی که نتایج تست را تفسیر میکند، موقعیت جغرایایی درمانگاه و خصوصی یا دولتی بودن مرکز متفاوت است. بیمه معمولا هزینه تست نوار عصب و عضله را پوشش میدهد. برای اطلاع از مقدار دقیق آن می‌توانید از کارکنان درمانگاه سوال کنید.
سوالات متداول
چه مدت انجام تست نوار و عصب به طول می انجامد؟
تست شما بین 45 دقیقه تا 2 ساعت بسته به سوالاتی که پزشکتان میپرسد ممکن است به طول انجامد.
چرا تست نوار عصب و عضله لازم است؟
مطالعات تست نوار عصب و عضله تنها آزمایشاتی است که می تواند عملکرد عصب را به منظور مشخص کردن اینکه آیا آسیب عضله یا ماهیچه وجود دارد یا خیر ارزیابی کند. نتایج تست را به پزشکتان برای برنامهریزی درمانی مشخص بر اساس نیاز شما کمک می کند.
آیا تست نوار عصب و عضله آسیب رسان است؟
برای برخی، ممکن است ناراحتی مختصری مربوط به مطالعات هدایت عصبی وجود داشته باشد. اغلب بیماران این را مثل یک شوک ایستای کوچک از دستگیره در یا قالی در زمستان توصیف میکنند. به علاوه، همه کارکنان ما این تست ها را خیلی اوقات دارند، بنابراین قادرند که نگرانی های شما را دریابند.
ممکن است ناراحتی کمی در طول تست سوزنی حس کنید، ولی خیلی از بیماران ناراحتی کمی را در این قسمت گزارش می کنند. اگر بیمار این قضیه را خیلی ناگوار بیابد (که به ندرت اتفاق می افتد)، می تواند هر زمان که بخواهد تست را متوقف کند.
آیا با تست نوار عصب و عضله می توان بیماری ام اس را تشخیص داد؟
بله، نوار عصب و عضله می تواند به پزشکتان در تشخیص تصلب متعدد بافت و شرایط دیگر هنگامی که یک بیماری ضعف ماهیچه را توضیح نداده است کمک کند.
آیا برای انجام تست نوار عصب و عضله باید ناشتا بود؟
نیازی به ناشتا بودن نیست، ممکن است به میزان عادی بخورید و بیاشامید. اما بهتر است حدود سه ساعت قبل نوشیدنی کافئین دار مثل قهوه را ننوشید. از سیگار کشیدن برای حداقل 3 ساعت قبل از انجام درمان بپرهیزید.
نوار عصب و عضله برای تشخیص چه بیماری هایی استفاده می شود؟
نوار عصب و عضله به تشخیص موارد زیر کمک می کند:
- بیماری های عضلانی عصبی مثل پلاسیدگی عضلانی
- مشکلات عصبی در ستون فقرات مثل دیسک دارای فتق
- مشکلات عصبی در بخش های دیگر بدن مثل سندروم دالان مچ دست.
- مشکلات عصبی پیرامونی در بازوان و پاها
- عصب تحت فشار
- سندروم گیلن باژ، بیماری که در آن سیستم ایمنی به اعصاب بازوها و پاها حمله می کند.
